Lang geleden werd de aarde langdurig gebombardeerd door stenen afkomstig uit de ruimte. Maar dat stopte 3,8 miljard jaar geleden abrupt. Tenminste: dat dachten we. Onderzoek suggereert dat het bombardement tot wel 3 miljard jaar geleden duurde.
Met een leeftijd van zo’n 4,54 miljard jaar heeft onze aarde natuurlijk al het één en ander meegemaakt. Maar één van de heftigere gebeurtenissen in die rijke historie van onze planeet is toch wel het ‘Late Heavy Bombardment‘. Een periode die zo’n vier miljard jaar geleden begon en waarin de aarde – maar ook de maan, Venus, Mercurius en Mars – enorm vaak met ruimtestenen bekogeld werd. Wetenschappers nemen aan dat het bombardement zo’n 3,8 miljard jaar geleden abrupt stopte. Niet lang daarna ontstond het leven op aarde.
Langer
Maar een nieuw onderzoek gooit die theorie nu overhoop. Wetenschappers stellen dat het Late Heavy Bombardment veel langer duurde dan gedacht. De aarde zou tot zo’n drie miljard jaar geleden met zeer grote regelmaat door niet te onderschatten meteorieten zijn geraakt, zo schrijven onderzoekers in het blad Geology.
Gesteentelagen
Ze trekken die conclusie nadat ze gesteentelagen in Zuid-Afrika bestudeerden. In die gesteentelagen troffen de onderzoekers jaren geleden al zogenoemde sferules aan. “Een meteoor doet er ongeveer één seconde over om door de atmosfeer heen te dringen en laat een gat – een vacuüm – achter,” zo legde onderzoeker Donald Lowe toen uit. “Lucht heeft de snelheid niet om dat gat te vullen. Zodra de meteoriet het oppervlak raakt, smelt en verdampt de steen abrupt en de damp van die steen wordt in het gat in de atmosfeer gezogen. Het verspreidt zich rond de aarde en condenseert uiteindelijk en vormt druppels die hard worden – sferules – en op het oppervlak van de aarde vallen.” Wanneer onderzoekers een laag sferules aantreffen is dat dus een goede aanwijzing dat er in de tijd waaruit die laag stamt een meteorietinslag heeft plaatsgevonden. Zoals gezegd ontdekten onderzoekers jaren geleden in Zuid-Afrika al lagen sferules terug die erop wezen dat de aarde tussen 3,5 en 3,2 miljard jaar geleden vier grote meteorietinslagen doormaakte. En nu hebben onderzoekers in hetzelfde gebied nog eens vier lagen sferules ontdekt.
Acht inslagen
Dat betekent dat we nu weten dat er tussen 3.47 en 3.23 miljard jaar geleden maar liefst acht meteorietinslagen plaatsvonden. En we hebben het dan niet over kleine ruimtesteentjes, maar over meteorieten met een diameter van twintig tot zeventig kilometer. Het feit dat onze aarde in vrij korte tijd nog eens acht keer door ruimtestenen bekogeld werd, verandert volgens de onderzoekers onze kijk op het Late Heavy Bombardment. “Het voorziet ons van direct bewijs dat het bombardement door grote ruimtestenen 3,8 miljard jaar geleden niet abrupt stopte, maar tot 3 miljard jaar geleden of zelfs langer nodig had om af te nemen,” zo schrijven de onderzoekers.”
Fossiele resten vertellen ons dat iets minder dan 3,8 miljard jaar geleden al eencellige organismen op aarde leefden. Volgens de laatste wetenschappelijke inzichten hebben zij het venijnige staartje van het Late Heavy Bombardment dus nog meegemaakt. En dat is zeker niet prettig geweest, maar het moet zeker mogelijk zijn geweest voor sommige eencelligen om het geweld te overleven.