En daarmee zijn wij mensen dus zwaar in de minderheid.
Voor elke menselijke wereldburger lopen en/of vliegen er zo’n zes vogels rond. Tot die conclusie komen onderzoekers in het blad Proceedings of the National Academy of Sciences.
eBird
De conclusie leunt sterk op eBird; een online platform waar burgeronderzoekers hun vogelobservaties kunnen melden. En dat wordt massaal gedaan; eBird herbergt inmiddels al bijna een miljard vogelobservaties van meer dan 600.000 verschillende vogelaars. Wetenschappers van de University of New South Wales hebben deze enorme dataset nu gebruikt om een inschatting te maken van het totale aantal vogels op aarde.
Algoritme
Ze ontwikkelden daarvoor een speciaal algoritme dat voor elke vogelsoort – op basis van de waarnemingen die op eBird gemeld waren – inschatte uit hoeveel individuen deze bestond. Het algoritme hield daarbij onder meer rekening met de ‘detecteerbaarheid’ van vogels, oftewel hoe waarschijnlijk het is dat een vogel wordt opgemerkt. Zo mag je verwachten dat vogelsoorten die wat groter of felgekleurd zijn of in de nabijheid van steden wonen of vaak in zwermen vliegen vaker worden gemeld. In dat geval moeten de data wat gecorrigeerd worden om een overschatting van het aantal individuen dat zo’n soort telt, te voorkomen.
Optellen
Zodra helder was hoeveel individuen elke soort naar schatting telde, was het een kwestie van optellen. En zo kwamen onderzoekers uit op een totaal van ongeveer 50 miljard vogels.
Die inschatting is dus gebaseerd op observaties. Maar niet elke vogelsoort op aarde vinden we ook daadwerkelijk op eBird terug; zo’n 8 procent van de vogelsoorten is hier nog nooit door vogelaars gemeld. Aangezien het dan waarschijnlijk ook gaat om vogels die vrij zeldzaam zijn, denken de onderzoekers echter niet dat ze met hun op 92 procent van de vogelsoorten gebaseerde inschatting het totale aantal vogels op aarde behoorlijk onderschatten. Tegelijkertijd moeten ze echter opmerken dat het een grove inschatting blijft.
Van de pak ‘m beet 9700 vogelsoorten die er zijn, blijken er – afgaand op deze inschatting – slechts 4 meer dan 1 miljard individuen te tellen. Het gaat dan om de huismus (1,6 miljard exemplaren), de spreeuw (1,3 miljard), de ringsnavelmeeuw (1,2 miljard) en de boerenzwaluw (1,1 miljard). Het is best verrassend dat slechts enkele soorten meer dan 1 miljard individuen tellen, vindt onderzoeker Corey Callaghan. “Wat maakt deze soorten evolutionair gezien zo hyper-succesvol?” Het is een vervolgonderzoek waardig.
Zeldzamere exemplaren
Maar niet alle soorten zijn zo goed vertegenwoordigd. Zo schatten de onderzoekers dat ongeveer 12 procent van de vogelsoorten nog geen 5000 individuen tellen. Genoeg reden om deze soorten nauwlettend in de gaten te houden. En ook daarbij kan eBird helpen. Mensen kunnen er nog altijd melden welke vogels ze gespot hebben. Door het algoritme in de toekomst nog eens op de data los te laten, kunnen onderzoekers mogelijk een beeld krijgen van hoe het de minder goed vertegenwoordigde soorten vergaat. “Als hun populatiecijfers verder afnemen is dat alarmerend,” aldus onderzoeker Will Cornwell. “We moeten dit onderzoek herhalen en verbeteren om de biodiversiteit in de gaten te houden – zeker nu mensen nog altijd en in toenemende mate de wereld veranderen,” voegt Callaghan toe.
Het onderzoek is nog maar net afgerond, maar Callaghan en collega’s dromen al van een vervolg, waarbij ze vergelijkbare methoden gebruiken om andere diergroepen onder de loep te nemen. “Vaststellen hoe overvloedig soorten voorkomen, is een eerste belangrijke stap in de richting van het behoud van soorten. Door nauwgezet vast te stellen wat er is, kunnen we ook achterhalen welke soorten kwetsbaar zijn en nagaan hoe populaties door de tijd heen veranderen.”
