Aarde raakt één dezer dagen haar mini-maantje kwijt

Het door de aarde ingevangen object zal weer aan de greep van onze planeet ontsnappen.

Al enkele maanden lang cirkelt er niet één, maar twee maantjes rond de aarde. Het object 2020 SO werd namelijk afgelopen november door de zwaartekracht van de aarde ingevangen, wat betekent dat het – net als de maan – rond de aarde is gaan cirkelen. Dit was echter slechts van tijdelijke aard. Want binnenkort zal het object weer aan de greep van onze planeet ontsnappen.

2020 SO
In september ontdekten onderzoekers een mysterieus object dat op dat moment nog rond de zon cirkelde, maar spoedig door de aarde zou worden ingevangen. Het betekent dat het object door de zwaartekracht van de aarde in een baan om de aarde wordt gedwongen. En dat gebeurde vervolgens op 8 november. Hoe dat kan? In feite is er tussen de twee Lagrange-punten (L1 en L2) een soort ‘poort’ waardoor een object dat een heliocentrische baan heeft (oftewel om de zon cirkelt) door de aarde kan worden ingevangen. Voorwaarde is wel dat het object in vergelijking met onze planeet relatief langzaam beweegt. En dat geldt voor 2020 SO.

Hier zie je de baan van 2020 SO nadat het object door de aarde is ingevangen. In werkelijkheid beweegt het object een miljoen keer trager dan in deze animatie weergegeven. Afbeelding: NASA / JPL-Caltech

Hoewel de astronomen die 2020 SO ontdekten er in eerste instantie van uitgingen dat het een planetoïde was, ontstonden er al vrij snel twijfels omtrent de aard van het object. Zo liet Paul Chodas, directeur van NASA’s Center for Near Earth Object Studies (CNEOS) eind september in gesprek met Scientias.nl al weten dat alles erop wees dat 2020 SO een door mensen gemaakt object was. “Ik denk dat het een onderdeel van een raket is,” zo stelde hij. “Ik vermoed dat het de bovenste rakettrap is waarmee de Surveyor 2 op 20 september 1966 naar de maan werd gestuurd.” Chodas baseert zich op een analyse van de baan en bewegingen van 2020 SO. Daaruit blijkt onder meer dat het object zich eind 1966 in de buurt van de aarde moet hebben bevonden. En dat wijst erop dat het object mogelijk van de aarde afkomstig is.

Aard
Vervolgwaarnemingen konden natuurlijk niet uitblijven. En er is inmiddels bevestigd dat het ook echt om die rakettrap gaat. Dat was echter nog niet zo gemakkelijk. “Vanwege de extreme zwakte van dit object was het een behoorlijk uitdagend om het object te karakteriseren,” vertelt onderzoeksleider Vishnu Reddy. De onderzoekers analyseerden de compositie van 2020 SO en vergeleken het spectrum met dat van de roestvrijstalen materialen waar de raketboosters in de jaren zestig van werden gemaakt. Het team ontdekte echter enkele grote verschillen. Ze realiseerden zich vervolgens dat deze verschillen mogelijk het resultaat zouden kunnen zijn van de vergelijking tussen vers staal in een laboratorium met staal dat gedurende 54 jaar in de barre omgeving van het heelal rondzwerft. Uiteindelijk slaagden de onderzoekers er toch in om de gegevens met elkaar te rijmen en concludeerden dat 2020 SO inderdaad de vergeten raketbooster is die in 1966 werd gebruikt. “We waren eindelijk in staat om dit mysterie op te lossen,” aldus Chodas.

De rakettrap
De raketbooster zou gebruikt zijn tijdens de lancering van Surveyor-2, een lander die voorafgaand aan de Apollo-missies het oppervlak van de maan nader moest verkennen. De lander werd in september 1966 met behulp van een Atlas-Centaur-raket gelanceerd. Kort na de lancering maakte Surveyor 2 zich los van de booster, om vervolgens een dag later op het oppervlak van de maan te crashen. De booster passeerde ondertussen de maan en nestelde zich in een onbekende baan rond de zon. En nu lijkt de booster dus te zijn teruggekeerd.

De rakettrap heeft er dus al een behoorlijke reis op zitten. Nadat het object afgelopen november door de aarde werd ingevangen, kwam het vervolgens op 1 december 2020 het dichtst bij de aarde in de buurt. Het mini-maantje zal de aarde nog één keer dicht naderen. Dat zal vannacht gebeuren, wanneer 2020 SO op 0,6 maanafstanden met 1,79 kilometer per seconde voorbij suist. Dit afscheid van 2020 SO is online live via deze link te volgen. Deze start vanavond om 23.00 Nederlands tijd.

We zijn overigens nog niet helemaal van ons tijdelijke tweede maantje af. Zo duurt het waarschijnlijk nog tot maart voordat de vergeten rakettrap volledig aan de greep van onze planeet zal zijn ontsnapt. Daarna zal ons tijdelijke minimaantje weer rond de zon gaan cirkelen.

Bronmateriaal

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd