Aarde blijkt duizelingwekkend veel mieren te herbergen: 20 biljard exemplaren

Voor het eerst hebben onderzoekers systematisch onderzoek gedaan naar het aantal mieren op aarde. En hun bevindingen zijn bijna niet te bevatten.

“Volgens onze schatting bestaat de wereldwijde mierenpopulatie uit 20 x 10^15, oftewel 20 biljard exemplaren,” stelt onderzoeker Sabine Nooten. “Dat is een 20 met 15 nullen!”

489 studies
Wie weleens een mierennest in zijn tuin heeft gehad, weet ongetwijfeld dat mieren van nature een talrijk volkje zijn. Maar hoeveel mieren zijn er nu precies op de aarde te vinden? Het lijkt een onmogelijk te beantwoorden vraag, maar toch hebben wetenschappers nu een poging gedaan om die te beantwoorden. Ze bogen zich daartoe over 489 wetenschappelijke studies waarin mieren centraal stonden. Data uit die studies werden gecombineerd om een beeld te krijgen van het totale aantal en de verspreiding van mieren wereldwijd.

De cijfers
En op basis van al die studies komen de wetenschappers tot de ‘conservatieve schatting’ dat er wereldwijd zo’n 20 biljard mieren te vinden zijn. Iets meer dan drie biljard daarvan leven in de grond.

De onderzoekers hebben ook een inschatting gemaakt van de biomassa die alle mieren op aarde tezamen hebben. “En die overtreft de gecombineerde biomassa van wilde dieren en zoogdieren en komt overeen met ongeveer 20 procent van de biomassa van de mensheid,” aldus onderzoeker Patrick Schultheiss.

Bijzonder
De studie is best bijzonder; waar eerder wel gegist werd naar het totale aantal mieren op aarde is dat nu voor het eerst systematisch onderzocht. Daarbij hebben de onderzoekers ook gekeken naar de verspreiding van al die mieren over de planeet. Het onderzoek bevestigt dat mieren overal voorkomen, behalve in de poolgebieden. Maar als we inzoomen op de gebieden waar mieren te vinden zijn, stuiten we al snel op grote verschillen. Zo ligt de mierendichtheid het hoogst in de tropen. Maar ook in bossen en gebieden met een droog klimaat doen de mieren het goed. Ondertussen liggen de aantallen in door mensen dichtbevolkte gebieden juist veel lager. Al met al kan de mierendichtheid zo van plek tot plek flink verschillen; in sommige gebieden blijkt deze wel zes keer hoger te liggen dan in andere.

Opmaat naar meer
Het onderzoek – gepubliceerd in het blad Proceedings of the National Academy of Sciences – is wat de wetenschappers betreft de opmaat naar meer. Want nu we een beter beeld hebben van het totale aantal mieren op aarde en de verspreiding daarvan, kan gekeken worden welke omgevingsfactoren die aantallen en verspreiding beïnvloeden en in welke mate die factoren – bijvoorbeeld door klimaatverandering – veranderen.

Mieren zijn doorgaans maar kleine beestjes. Maar hun rol in de natuur is bijna niet te overschatten. Zo helpen ze bijvoorbeeld schadelijke insecten te bestrijden. Maar daar blijft het niet bij, zo stelt Schultheiss. “Per hectare verplaatsen mieren tot wel 13 ton grond per jaar en zo hebben ze ook een grote invloed op de voedingsstoffenkringloop en spelen ze een beslissende rol in de verspreiding van zaden.” Al met al genoeg reden om deze kleine, maar zeer talrijke organismen goed in de smiezen te houden.

Bronmateriaal

"How many ants are there?" - Universität Würzburg
Afbeelding bovenaan dit artikel: Passakorn_14 from Getty Images (via Canva Pro)

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd