Aangepaste malariamug kan alleen maar zonen krijgen

mug

Wetenschappers hebben muggen zo aangepast dat ze alleen nog sperma produceren dat resulteert in de geboorte van mannelijke jongen. De onderzoekers hopen zo malaria – een gevaarlijke ziekte die muggen verspreiden – uit te roeien.

De onderzoekers experimenteerden met muggen van de soort Anopheles gambiae. Deze soort is de belangrijkste drager van de parasiet die malaria veroorzaakt.

Het experiment
De onderzoekers zetten in het laboratorium vijf kooien neer. In elke kooi bevond zich een populatie onaangepaste muggen. Vervolgens lieten ze in elke kooi enkele aangepaste muggen los. De muggen waren zo aangepast dat hun sperma alleen maar kon resulteren in mannelijk nageslacht. Binnen zes generaties waren vier van de vijf populaties uitgestorven. Simpelweg omdat er op een gegeven moment geen vrouwtjes meer waren en de muggen zich dus niet langer konden voortplanten.

Hoe werkt het precies?
De onderzoekers voorzagen de muggen van het enzym I-Ppol. Dit is een enzym dat het DNA van het X-chromosoom in stukjes knipt. Normaal gesproken draagt de helft van het sperma van muggen het X-chromosoom (dat resulteert in vrouwelijk nageslacht) bij zich. De andere helft heeft het Y-chromosoom (dat resulteert in mannelijk nageslacht) bij zich. Het enzym knipt het X-chromosoom al tijdens de totstandkoming van het sperma in stukjes. Het resultaat: bijna al het nageslacht van deze aangepaste muggen was van het mannelijke geslacht.

Enorme stap vooruit
Het is voor het eerst dat onderzoekers op overtuigende wijze aantonen dat het mogelijk is om de verhouding tussen mannetjes en vrouwtjes binnen één populatie te manipuleren. “We denken dat onze innovatieve aanpak een enorme stap vooruit is,” stelt onderzoeker Andrea Crisanti. “Voor de eerste keer zijn we er in het laboratorium in geslaagd om de productie van vrouwelijk nageslacht af te remmen en dat biedt nieuwe mogelijkheden om malaria uit te roeien.” Onderzoeker Nikolai Windbichler voeg toe: “Wat vooral veelbelovend is, is dat onze resultaten zichzelf in standhouden. Zodra aangepaste muggen geïntroduceerd worden, beginnen mannetjes voornamelijk zonen op de wereld te zetten en hun zonen doen vervolgens hetzelfde, dus in feite doen de muggen al het werk.”

Jaarlijks sterven naar schatting 627.000 mensen aan malaria. Meer dan 3,4 miljard wereldburgers lopen het risico de ziekte te krijgen.

Bronmateriaal

"Scientists wipe out malaria-carrying mosquitoes in lab with male-only offspring" - Imperial.ac.uk
De foto bovenaan dit artikel is gemaakt door James Gathany / CDC.

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd