Zestigduizend jaar. Zo lang duurde de massa-extinctie die aan het eind van het Perm plaatsvond. Dat blijkt uit nieuw onderzoek. En daarmee vond de massa-extinctie in een oogwenk plaats: wetenschappers dachten altijd dat het zo’n tien keer langer duurde.
De massa-extinctie op het randje van het Perm (ongeveer 251 miljoen jaar geleden) is de grootste massa-extinctie waar onze planeet ooit mee te maken kreeg. Maar liefst 70 procent van het leven op het land en meer dan 96 procent van het leven in het water (waaronder de trilobieten, zie de afbeelding hierboven) stierf uit. De oorzaak van de massa-extinctie is nog altijd onbekend. Sloeg een planetoïde op aarde in? Of was er sprake van enorme vulkaanuitbarstingen?
Duur
Maar wat we nu eindelijk wel weten, is hoelang de massa-extinctie duurde. In andere woorden: hoeveel jaren er nodig waren om bijna al het leven in zee en 70 procent van het leven op het land van de aardbodem te laten verdwijnen. Volgens onderzoekers van het Massachusetts Institute of Technology kostte het ongeveer 60.000 jaar. Ze hanteren daarbij een foutmarge van zo’n 48.000 jaar. Dat meldt het blad Proceedings of the National Academy of Sciences.
Stenen
Ze baseren hun conclusies op een onderzoek naar stenen die getuigen van de overgang van het Perm naar het Trias. Een analyse van die stenen suggereerde eerder al dat de massa-extinctie korter dan 200.000 jaar duurde. Met behulp van veel nauwkeurige dateringsmethoden hebben de onderzoekers nu kunnen stellen dat de massa-extinctie slechts 60.000 jaar in beslag nam.
Dat lijkt misschien een enorme periode, maar op de geologische tijdschaal is het vrijwel niets. De cijfers verbazen de onderzoekers dan ook. Eerder werd gedacht dat de extinctie tien keer meer tijd kostte. Dat de extinctie in zo’n korte tijd werkelijkheid werd, kan ons mogelijk meer duidelijkheid geven over de oorzaak ervan. Zo suggereert de snelle voortgang van de massa-extinctie dat deze veroorzaakt werd door ingrijpende en snelle veranderingen. “Hoe doodt je 96 procent van alles wat in de oceanen leeft in een periode van enkele tienduizenden jaren?” vraagt onderzoeker Sam Bowring zich hardop af. “Het kan zijn dat een uitzonderlijke extinctie ook een uitzonderlijke verklaring nodig heeft.” Nu we beter weten hoe lang de massa-extinctie duurde, kunnen onderzoekers gaan kijken of bepaalde gebeurtenissen die mogelijk aanleiding gaven tot of bijdroegen aan de extinctie – bijvoorbeeld vulkaanuitbarstingen – daadwerkelijk in dat kleine tijdsbestek een rol speelden.
