De wolf – een pup nog – zat tienduizenden jaren op rij opgesloten in permafrost.
Een toevallige voorbijganger is in het Canadese deelgebied Yukon op een bijzondere vondst gestuit. De passant – een goudzoeker – trof in een muur van bevroren modder een perfect bewaard gebleven wolfmummie aan. De opmerkelijke toestand van de wolf heeft onderzoekers een schat aan nieuwe inzichten over haar leeftijd, levensstijl en relatie tot moderne wolven opgeleverd.
De wolf
De wolf – een jonge pup – heeft door de lokale Tr’ondëk Hwëch’in-bevolking de naam Zhùr toegewezen gekregen. En na datering blijkt het te gaan om een maar liefst 57.000 jaar oude wolfmummie. Het is een prachtige ontdekking. Want de pup blijkt nagenoeg onaangetast. “Zhùr is de meest complete wolfmummie die ooit is gevonden,” zegt onderzoeker Julie Meachen. “Ze is in wezen 100 procent intact – het enige dat ontbreekt zijn haar ogen. Het feit dat ze zo compleet is, stelt ons in staat om haar leven zo goed mogelijk te reconstrueren.”
Zhùr heeft tienduizenden jaren op rij opgesloten gezeten in een dikke laag permafrost. Eén van de belangrijkste vragen die de onderzoekers dan ook probeerden op te lossen, was hoe ze in dat permafrost terecht is gekomen. Er is namelijk een uniek ‘recept’ en een samenloop van omstandigheden nodig voordat zo’n heuse permafrost-mummie tot stand komt. “In Yukon zijn dit soort mummies erg zeldzaam,” legt Meachen uit. “Het dier moet eerst in een gebied waar permafrost voorkomt – een permanent bevroren laag aarde – sterven alvorens in rap tempo te worden bedolven, zoals bij elk ander fossilisatieproces. “Als het lichaampje namelijk te lang op bevroren toendra blijft liggen, zal het uit elkaar vallen of opgegeten worden.”
Doodsoorzaak
Een andere prangende vraag is hoe de jonge wolf aan haar noodlottige einde is gekomen. Dieren die namelijk langzaam sterven of door roofdieren zijn opgejaagd, worden minder snel in onberispelijke staat aangetroffen. De onderzoekers zijn er echter in geslaagd om op beide antwoorden een aannemelijk antwoord te formuleren. “We denken dat Zhùr in haar hol lag,” reconstrueert Meachen de situatie. “Waarschijnlijk is ze onmiddellijk overleden nadat het hol instortte. Onze gegevens tonen namelijk aan dat ze niet is verhongerd en ze ongeveer zeven weken oud was toen ze stierf. We voelen ons dus een beetje beter nu we weten dat ze niet al te lang heeft geleden.”
Dieet
Niet alleen heeft het team boven water gekregen wat Zhùr mogelijk fataal werd, ook brachten ze aan het licht wat er op haar menu stond. En uit haar voedingspatroon blijkt dat ze waarschijnlijk dicht bij het water leefde. “Als je aan wolven uit de ijstijd denkt, dan denk je misschien dat ze bizons, muskusossen of andere grote landdieren verorberden,” somt Meachen op. “Iets dat ons verraste, was dat Zhùr zich voornamelijk te goed deed aan waterdieren en dan vooral zalm.”
Analyse van het genoom van Zhùr bevestigt bovendien dat ze afstamt van de oude wolven uit Rusland, Siberië en Alaska; dezelfde wolven die tevens de voorouders van hedendaagse wolven vertegenwoordigen.
Vragen
Hoewel Zhùr de onderzoekers veel inzicht heeft gegeven over wolven uit het verleden, laat ze niet alles over zichzelf los. Zo bestaan er nog enkele open vragen over de pup en haar familie. “We hebben bijvoorbeeld de vraag gekregen waarom Zhùr de enige wolf is die in het hol is aangetroffen, en wat er met haar moeder of broers en zussen is gebeurd,” vertelt Meachen. “Het kan zijn dat Zhùr de enige pup was, of dat de andere wolven niet in het hol waren toen het instortte. Helaas zullen we het echte antwoord nooit te weten komen.”
Zhùr wordt momenteel goed schoongemaakt en geconserveerd, zodat ze jarenlang intact zal blijven. Vervolgens zal ze worden tentoongesteld in het plaatselijke natuurhistorisch museum. Het onderzoeksteam voorspelt dat er in de nabije toekomst mogelijk nog meer wolfmummies zoals Zhùr ontdekt zullen worden. “Een klein voordeel van klimaatverandering is dat we meer van dit soort mummies zullen vinden als permafrost smelt,” aldus Meachen. “Het betekent voor de wetenschap dat we periodes uit het verleden nog beter kunnen reconstrueren. Tegelijkertijd laat het ook zien hoe hard onze planeet momenteel opwarmt. We moeten echt heel voorzichtig zijn.”
