Het aantal coronabesmettingen vliegt weer omhoog. Zeggen mensen dat ze niet besmet zijn en heel goed afstand houden? Dan mag je daar gerust je vraagtekens bij zetten.
Vier op de tien Amerikanen blijkt namelijk te liegen over de naleving van coronamaatregelen. Zelfs of ze besmet zijn of niet, vertellen ze lang niet altijd eerlijk. Waarom ze liegen? Ze willen zich normaal voelen en ‘persoonlijke vrijheid uitoefenen’, oftewel: doen waar ze zin in hebben.
Doordat mensen niet eerlijk zijn over hun besmetting of over de naleving van coronamaatregelen, kan de huidige najaarsgolf langer duren dan nodig en neemt de kans op de verspreiding van andere ziektes toe, zegt onderzoeker Angela Fagerlin van de University of Utah. “Voor sommige mensen, zeker voor er vaccins waren, kan dat hun dood betekenen”, vult coauteur Andrea Gurmankin Levy aan.
Lak aan quarantaineregels
De onderzoekers vroegen in december vorig jaar meer dan 1700 mensen uit de hele VS of ze ooit oneerlijk waren geweest over hun coronabesmetting, hun vaccinatiestatus of de mate waarin ze zich aan de coronamaatregelen hielden. Daarmee is de onderzoekspopulatie veel groter en de vraagstelling veel breder dan in andere studies naar het onderwerp, zegt Fagerlin. Een derde van de ondervraagden was besmet geweest met het coronavirus, een derde niet, maar was wel gevaccineerd en een derde had geen corona gehad en was ook nog ongevaccineerd.
Maar liefst 42 procent van de ondervraagden gaf aan dat ze oneerlijk zijn geweest over of ze besmet waren of niet, of ze hielden zich niet aan de maatregelen, terwijl ze zeiden dat dit wel zo was. Wat vooral vaak voorkwam is dat ze de quarantaineregels braken als ze besmet waren. Ook zeiden ze tegen iemand bij wie ze op bezoek gingen dat ze zich beter aan de coronaregels hielden dan het geval was. Verder gingen ze toch naar de huisarts zonder te zeggen dat ze corona hadden. Tenslotte werd over de vaccinaties veel gelogen. Afhankelijk van wie ze troffen, beweerden ze wel of juist niet gevaccineerd te zijn terwijl het tegenovergestelde waar was.
Weinig vertrouwen in de wetenschap
Alle ondervraagden waren jonger dan 60. Degenen die minder vertrouwen hadden in de wetenschap logen vaker over hun gedrag. Er bleek verder geen verband tussen liegen over corona en politieke of religieuze overtuigingen. “Sommige mensen denken dat het niet zoveel uitmaakt als je een of twee keer liegt over je coronastatus”, reageert Fagerlin. “Maar als bijna de helft van ons dat doet, zoals onze studie suggereert, dan is dat een behoorlijk probleem dat ertoe bijdraagt dat de pandemie langer duurt.”
De redenen die respondenten noemden voor hun leugentjes zijn deels nogal dubieus: ze dachten dat Covid-19 niet echt bestond, ze vonden het hun eigen zaak, ze voelden zich niet ziek, volgden het advies op van een beroemdheid of konden niet gemist worden op hun werk.
Nog meer leugenaars
De onderzoekers denken dat het werkelijke aantal leugenaars misschien nog wel hoger ligt, omdat het maar de vraag is of mensen eerlijk antwoord geven op de onderzoeksvragen. “Deze studie laat zien welke bedenkingen mensen hebben bij de coronamaatregelen en hoe vaak ze oneerlijk zijn”, besluit coauteur Alistair Thorpe. “Dat kan ons helpen om beter voorbereid te zijn op de volgende coronagolf.”
In Europa
Het is niet de eerste studie die laat zien dat mensen zich graag voordoen als het braafste jongetje van de klas, maar ondertussen de coronaregels stiekem aan hun laars lappen. Psychologen van de Amerikaanse Brock University toonden in augustus vorig jaar al aan dat meer dan een derde van de besmette mensen zou ontkennen symptomen te hebben. 55 procent van de ruim 450 ondervraagde Amerikanen zei hun symptomen in enige mate verborgen te hebben gehouden. Een kwart loog over de mate waarin ze afstand hielden. Vrouwen waren eerlijker dan mannen en ouderen vertelden vaker de waarheid dan jongeren.
Beiden zijn Amerikaanse studies, in Europa is er nog weinig onderzoek gedaan naar de mate waarin mensen eerlijk zijn over hun gedrag rond corona. Wel is er weinig reden om aan te nemen dat Europeanen veel eerlijker zouden zijn dan Amerikanen.
